تبیین جامعه‌‏شناختی اثرات موقعیت اجتماعی زنان بلوچ برسلامت روان آنان (موردمطالعه: زنان شهرزاهدان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران؛ بابلسر، ایران.

2 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه سیستان و بلوچستان؛ زاهدان، ایران.

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه مازندران؛ بابلسر، ایران.

4 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان؛ زاهدان، ایران.

چکیده

پژوهش­ حاضر با هدف بررسی جامعه­‌شناختی اثرات موقعیت اجتماعی زنان بر سلامت­ روان در شهر زاهدان و نیز شناسایی ارتباط بین قومیت، پایگاه اجتماعی-اقتصادی، حمایت اجتماعی، احساس محرومیت و میزان استرس به انجام رسیده است. روش  تحقیق، پیمایش و ابزارگردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده ­است. با استفاده ازشیوه نمونه‌­گیری خوشه‌­ای چندمرحله‌­ای در شهر زاهدان از بین جمعیت بالای 30 سال، اعم از قومیت‌­های بلوچ، فارس وسیستانی نمونه‌­ای 400 نفری به‌­عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. به‌­منظور سنجش سلامت روان، حمایت اجتماعی، میزان استرس به ترتیب از آزمون‌­های GHQ-28، زیمت و  ویتون و برای دیگر متغیرها ازسنجه‌­های محقق‌­ساخته استفاده گردیده ­است. براساس نتایج تحقیق، بین سلامت روان و متغیرهای حمایت اجتماعی و پایگاه اجتماعی-اقتصادی رابطه مستقیم و معناداری و بین سلامت­ روان و میزان استرس و احساس محرومیت نسبی رابطه معکوس و معنادار مشاهده شد. علاوه ­بر این، نتایج  نشان داد که زنان بلوچ موقعیت و پایگاه اجتماعی-اقتصادی پایینی نسبت به زنان دو قومیت فارس و سیستانی داشته و سلامت­ روان زنان قومیت بلوچ نیز نسبت به زنان فارس و سیستانی کمتر بوده ­است. نتایج رگرسیون چندمتغیره نیز نشان داد که پایگاه اجتماعی- اقتصادی و حمایت اجتماعی موجب افزایش سلامت روان و  احساس محرومیت نسبی و میزان استرس باعث کاهش سلامت روان در زنان می‌­شوند. ضروری است که سیاست­گذاران جامعه، با  تمرکز برشیوه‌­های ارتقاء حمایت اجتماعی، کاهش میزان استرس و احساس محرومیت­ نسبی و توزیع عادلانه مزایا در بین اقوام مختلف و توجه ویژه به امر سلامت روان گام‌­هایی مهمی برای کاهش فقر و محرومیت در استان سیستان و­بلوچستان بر­دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Sociological Explanation of Baloch Women’s Social Position on their Mental Health (Case Study of Zahedan Women)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Esmail Riahi 1
  • Mohammad Osman Hosseinbor 2
  • Osman Kord 3
  • Somaye Rigi Ladez 4
1 Associate Prof. Department of Social Sciences, University of Mazandaran; Babolsar, Iran.
2 Associate Prof. Department of Social Sciences, University of Sistan and Baluchestan; Zahedan, Iran.
3 Master of Sociology, University of Mazandaran; Babolsar, Iran.
4 Master of Psychology, Islamic Azad University; Zahedan, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the sociological effects of women's social status on mental health in Zahedan, as well as identifying the relationship between ethnicity, socio-economic base, social support, deprivation and stress levels. The method of research, survey and data gathering tool was questionnaire. Using a multi-stage cluster sampling method in Zahedan, a population of over 30 years old, including Baluchi, Fars and Sistani ethnicities, was selected as a sample of 400 individuals. In order to measure mental health, social support, stress levels, GHQ-28, Zimm and Whiton tests, and for other variables, were used as researcher-made constructors. According to the results, there was a direct and significant relationship between mental health and social support and socio-economic variables, and there was an inverse and significant relationship between mental health, stress and feelings of relative deprivation. In addition, the results showed that Baluch women had a lower socioeconomic status and lower socio-political background than Fars and Sistani women, and that the mental health of women of Baluch ethnicity was lower than that of Fars and Sistani women. The results of multivariate regression showed that socio-economic base and social support increase mental health and feel the relative deprivation and stress levels decrease mental health in women. It is imperative that policy makers focus on ways to promote social protection, reduce stress and feel the relative deprivation and fair distribution of benefits among different ethnic groups, and pay special attention to mental health, important steps to reduce poverty and deprivation in Sistan and Balochestan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mental health
  • Economic and Social status
  • Relative Deprivation
  • Stress

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار